درياچه سد دز ، درياچه سد شهيد عباسپور ، درياچه سد کرخه ، درياچه سد مارون ، درياچه سد کارون3 ، چشمه آب معدني گراب ، کت ها و سر دهانه قنات دزفول ، هورالعظيم ، تالاب بين المللي شادگان ، تالاب شيمبار ، تالاب بامدژ ، آبشار آرپناه ،روستا و آبشار شيوند ،آبشار شوي ،پارک جنگلي لاله ، غارهاي طبيعي ، شکارگاههاي اطراف منطقه حفاظت شده کرخه ، سايت گردشگري مال آقا و منطقه گردشگري رباط از جمله بهشتهاي پنهان در پس آب و خاک استان خوزستان است.
خوزستان يکي از نواحي تمدن خيز جهان ميباشد و بدون ترديد يکي از عوامل مهم شکل گيري اين تمدن شرايط طبيعي و اقليمي اين منطقه است. سواحل زيباي خليج فارس در جنوب ،کوههاي بلند برفگير در شمال و جلگه پست و گرم در خاور، چشم انداز زيبا و اقليم هاي متفاوت يکي از زيباترين مناطق کشور را شکل داده است.بطور کلي استان داراي آب و هوايي نيمه صحرايي و داراي تابستان هاي خشک ميباشد ولي در عين حال آب وهواي بسيار متنوع بوده وبه سه ناحيه سردسير ،گرم وخشک و معتدل قابل تقسيم بندي است.
در فصل زمستان که ساير مناطق کشور سرد ميباشد خوزستان از آب وهوايي مطلوب و دلپذير برخوردار است .از ويژگي هاي آب و هواي استان آفتاب دلنشين ، آب فراوان ،خاک مرغوب ،اختلاف دما ،نواحي مرتفع و کوهستاني وسواحل زيبا است. آب و هواي استان تاثيري مستقيم بر صنعت گردشگري استان دارد بطوري که فصل تابستان ناحيه سردسير و فصل زمستان نواحي معتدل و گرم وخشک ، براي گردشگري مناسب است.هرچند که ناحيه سردسير براي ورزشهاي زمستاني مناسب مي باشد.
استان خوزستان يکي از استان هاي مهم کشور از نظر منابع آبي و خاکي است.تنها روخانه قابل کشتيراني از کشور (کارون ) در اين استان واقع شده واين استان تمدن باستاني خود را مديون رودخانههايي متعدد به ويژه رودخانه کارون است رودخانه هايي که در اين استان جارياند نه تنها از نظر اقتصادي بلکه از نظر گردشگري داراي اهميت بسيار ميباشند.
درياچه سد دز
درياچه سد دز يکي از مهمترين درياچههاي آب شيرين ايران ميباشد که در سال 1341 پس از احداث سد بزرگ دز بر روي رودخانه دائمي و پر آب دز شکل گرفته است.اين درياچه در 25 کيلومتري شهر دزفول ودر ارتفاع 354 متري از سطح دريا قرار دارد .سد دز بلندترين سد خاورميانه است.مساحت حوزه آبريز رودخانه 225 هزار کيلومتر مربع ومساحت حوزه آبريز آن در محل سد دز 17430 کيلومتر مربع مي باشد.رودخانه دز از ارتفاعات کوههاي بختياري و اشترانکوه سرچشمه گرفته وپس از طي مسافتي و با شيب تند به سمت جنوب جريان مي يابد.به سبب وجود شرايط ايده آل در منطقه سد دز پوشش گياهي شامل درختان تنومند ،درختچه ها و گونه هاي علفي دائمي و فصلي و گونههاي جانوري شاخص از جمله گربه ،پلنگ ،قوچ وحشي و... و پرندگاني که از درياچه پشت سد به عنوان زيستگاه زمستانه و برخي ديگر به عنوان منبع تامين غذا استفاده مي کنند ، مشاهده ميگردد.
درياچه سد شهيد عباسپور ( کارون 1 )
درياچه سد شهيد عباسپور در 50 کيلومتري شمال شرقي مسجد سليمان با مساحت حدود 5500 هکتار و طول حدود 65 کيلومتر قرار دارد .بر اساس تقسيم بندي اقليمي حداقل سه اقليم آب وهوايي شامل نيمه خشک ومعتدل نيمه مرطوب سرد در منطقه تشخيص داده شده است.که از نظر اکولوژيک، اقتصادي و زيستي داراي اهميت مي باشند و از گونههاي جانوري منطقه ميتوان به بز ، قوچ وميش ،خرس قهوهاي ،گرگ ،روباه ،کفتار ، شغال و گربه وحشي اشاره کرد.همچنين 48 گونه از پرندگان از جمله کشيمها ، حواصيل ، بالکان ،کاکائيها ، ماهي خوکها ، زنبورها و کبک و تيهو در منطقه حضور دارند.
درياچه سد کرخه
درياچه سد کرخه در نزديکي شهر حميديه و بر روي رود کرخه واقع شده و آب رودخانه کرخه را به داخل دو شهر منتقل ميکند.ارتفاع اين سد انحرافي 9 متر و طول آن 192 متر است.در قسمت وسط سد ،آبريزي وجود دارد که طول آن 123 متر وارتفاع آن از بستر رودخانه 5 متر ميباشد.درياچه اين سد علاوه بر ايجاد امکانات آب ، براي فعاليت هاي زراعي مورد استفاده قرار مي گيرد.
درياچه سد مارون
سد مارون در 19 کيلومتري شمال شرقي بهبهان ودر حدود 230 کيلومتري شهر اهواز بررودخانه مارون احداث شده است .محل طرح در کوههاي زاگرس و يا در شمال شرقي طاقديس بزرگي که از جنس آهک آسماري است ، قرار دارد تاسيسات طرح در دورترين نقطه بالادست تنگه ايست که قسمتي از رودخانه مارون را در طاقديس خاويز تشکيل ميدهند . سد مارون از نوع سنگ ريزهاي با هسته روسي با ارتفاع 165 متر و طول تاج 345 متر وعرض تاج 15 متر است.درياچه اين سد با 25 کيلومتر مربع مساحت و 30 کيلومتر طول وحجم 2/1 ميليارد متر مکعب وميزان 8/49 متر مکعب آبدهي در ثانيه از سدهاي مهم استان خوزستان است.
درياچه سد کارون 3
سد کارون 3 در 28 کيلومتري شرق شهرستان ايذه وشمال شرقي استان خوزستان قرار گرفته است .اين سد در حدود 120 کيلومتري سد شهيد عباسپور و فاصله هوايي تقريبي 140 کيلومتري شهر اهواز قرار دارد .اين سد از نوع بتني است و از سدهاي مهم کشور محسوب مي شود و ميتواند جايگاه مهمي در صنعت گردشگري استان داشته باشد .با توجه به وسعت زياد درياچه و موقعيت مناسب کوهستاني با ايجاد امکانات وتاسيسات زمينه مناسبي براي استفاده تفريحي و گذران اوقات فراغت مردم استان در فصول گرم سال ميباشد .
چشمه آب معدني گراب
اين چشمه واقع در شهرستان بهبهان است که در گذشته و حال مورد استفاده بيماران براي درمان بيماري ها بوده است .درحوالي اين چشمه بقعه پير عباس وجود دارد که کانالي نيز در کنار آن احداث شده ودر تپه هاي حوالي آن آثار سفالهاي دوره هاي دوم وسوم ق.م به چشم ميخورد.
کت ها وسردهانه قنات دزفول
شهر دزفول برروي ساختار کنگلومرايي ساخته شده است .اين سازند در عين حال که در مقابل ضربات تيشه انعطاف پذير است در مقابل فشارهاي دروني زمين مقاومت زيادي دارد .اين وضعيت به ساکنين منطقه اجازه داده که کاريزهاي رودخانهاي را بدون نگراني از ريزشهاي احتمالي در دل زمين حفر کنند.بعد از تشکيل شرکت بهرهبرداري از شبکههاي آبياري دز ، ابتدا دهانه قناتها در عمق خاصي مسدود وچون در حاشيه رودخانه قرار دارند براي اقامت تابستانه وتفريح مورد استفاده قرار گرفت.پس از استقبال نسل جديد از ورزشهاي آبي تعداد زيادي غار کم عمق به نام کت در دل سازند کنگلومرايي حفر شد که در طول تابستان به عنوان تفرجگاه مورد استفاده قرار مي گيرند.
هورالعظيم
هورالعظيم بزرگترين هوري است که از آبهاي کرخه ،دويرج وقسمتي از آبهاي اروند رود در مرز ايران و عراق تشکيل ميشود.طول اين باتلاق در جهت شمال وجنوب در حدود 150 کيلومتر ومساحت آن حدود 7100 کيلومتر مربع ميباشد.اين هور از طرف شرق بوسيله شهرهاي بستان ،سوسنگرد و هويزه و از طرف مغرب بوسيله رودخانه دجله محدود ميگردد.سراسر هور پوشيده از ني است که هر قدر به طرف داخل آن پيش ميرويم،ارتفاع آنها بيشتر ميشود.طوايف در داخل اين هور مأمن بسيار امني براي خود تهيه ميکنند که از به هم پيوستن نيها ساخته ميشود.در کنارهاي هور ، عمق آب کم است، اما به تدريجاً در وسط آن به چند متر مي رسد .اين باتلاق مجموعهاي از حيات وحش پرندگان و آبزيان مختلف و شکارگاه خوبي براي گذران اوقات فراغت ميباشد.
تالاب بين المللي شادگان
اين تالاب در جنوب استان واقع شده و از شمال به شادگان وخور،از جنوب به رودخانه بهمنشير ،از شرق به آب هاي خور موسي واز غرب به جاده دارخوين وآبادان منتهي مي ،آب تالاب از رودخانه جراحي و انشعابات آن ،بارندگي هاي زمستانه وجزر ومد خليج فارس تأمين مي گردد.وسعت کل منطقه بيش از400000 هکتار مي باشد که 296000 هکتار آن به عنوان پناهگاه حيات وحش شادگان تحت حفاظت وکنترل مي باشد.تالاب شادگان از زيستگاههاي مهم کشور و محل زيست و زمستانه گذراني 150 گونه پرنده (20 گونه بومي و130 گونه مهاجر)است ودر رديف تالابهاي بين المللي عضو کنواسيون رامسر ميباشد.سطح تالاب پوشيده از گياهان مختلف مي باشد و به همين دليل زيستگاه مناسبي براي پرندگان آبزي مهاجري بوده که در پاييز از کانادا ،سيبري و شمال اروپا به اين منطقه حرکت ميکنند.
تالاب شيمبار (شيرين بهار )
تالاب شيمبار در منطقه حفاظت شده شيمبار و در امتداد رشته کوههاي عظيم زاگرس در ناحيه استان خوزستان قرار دارد.تالاب شيمبار بدليل قرار گرفتن در ارتفاعات استان خوزستان متأثر از اقليم مناطق کوهستاني بوده وداراي آب و هواي معتدل وبارش فراوان باران به خصوص در فصول پاييز وزمستان ميباشد .جامعه جنگلي وگونه غالب درختي منطقه بلوط ايراني ميباشد که به وفور در منطقه مشاهده مي گردد.هرچند تنوع زيستي گياهان تالاب از مهمترين شاخصهاي آن ميباشد اما پوشش غالب تالاب گونههاي درختچهاي جاز يا بنگله است که سازگاري قابل توجهي با محيط دارند.از گونههاي جانوري در منطقه ميتوان ،گرگ ،شغال ،روباه ، خرس و... نام برد .همچنين تنوع عظيمي از پرندگان نظير حواصيل ،چلچله ، کشميان و... در اين تالاب وجود دارد.ساکنين دائمي تالاب به طور پراکنده در روستاهاي پيرامون تالاب سکونت دارند و پرورش چهارپايان اهلي نظير بز وگوسفند اصلي ترين درآمد ساکنين منطقه ميباشد.
تالاب بامدژ
تالاب بامدژ در 40 کيلومتري شمال اهواز به طرف دزفول ودر بين جاده آسفالته اهواز – انديمشک وخط آهن اين دو شهر وکانال توانا وآبادي قلعه سحر با مساحت 4000 هکتار قرار دارد.پوشش گياهي آن بيشتر از نوع ني بوده وگياهان شناور وغوطه ور نيز در اکثر نقاط آن به چشم ميخورد.منبع تغذيه آب تالاب رودخانه دز وکرخه و گاهي آب هاي اضافه مزارع کشاورزي اطراف مي باشد، که زيستگاه پرندگان مهاجر تابستاني نظير دراج است.
آبشار آرپناه
در منطقه آرپناه لالي ،چشمه بزرگي از دل کوه سرازير مي شود که در مسير خود به شکل آبشارهاي بسيار زيبايي در آمده که مي تواند جاذب توريست باشد و در طول مسير آب آن چند آسياب وجود دارد که آسيابهاي پلنگ و نهنگ از مشهورترين آنها هستند.
روستا وآبشار شيوند
بهشتي پنهان در پس آبهاي امواج درياچه سد کارون 3 که تا کنون بکر و دست نخورده باقي مانده است. مجموعه روستاي شيوند با آب هواي معتدل از سه روستاي بزرگ شيوند ، نوشيوند و پشت آسياب به فاصله يک کيلومتر از يکديگر و به شکل مثلث واقع اند به گونهاي که رودخانه شيوند از ميان اين سه روستا عبور ميکند اين مجموعه در دل منطقه حفاظت شده منگشت وشالو واقع شده که رودخانه کارون از شرق آن مي گذرد .آبشار بلند ومرتفع شيوند نيز از دل کوه فاصلهاي حدود 4 کيلومتر را طي مي کند وبه درياچه ميريزد.از عمدهترين گونههاي گياهي منطقه ميتوان به درختان بلوط با تاج گسترده وگياهان بن سرخ ،پونه، کتيرا که کاربرد صنعتي ودارويي دارندوپوشش بسيار غني گياهان مرتعي جهت چراي دام اشاره کرد.از مهمترين گونههاي جانوري نيز ميتوان به شغال ،گرگ ، روباه ،خرگوش ،قوچ ،ميش ،بز کوهي ،گراز ،خرس وکبک اشاره کرد.
آبشار شوي
آبشار شوي در شمالي ترين منطقه استان خوزستان ودر شمال شهرستان دزفول در نزديکي روستاي سرتنگ قرار دارد .اين آبشار يکي از بلندترين وزيباترين آبشارهاي ايران است.براي رسيدن به اين آبشار دو ميسر وجود دارد : مسير اول حرکت با قطار به ايستگاه تله زنگ واز ايستگاه تله زنگ پياده بسوي روستاي بتوند وسپس روستاي سرتنگ مي باشد.مسير دوم حرکت از دزفول تا سه راهي نورآباد واز سه راهي نورآباد تا روستاي سرتنگ 28 کيلومتر در مسيرهاي فوق الذکر جاذبه هاي طبيعي فراواني شامل بيشه وجنگل با درختان بلوط ،بيد ،انار ، خرما و انگور وجود دارد.
جنگل
جنگل يکي از ثروت هاي مهم واساسي هر کشور به شمار مي آيد وداراي نقش چند جانبه در زندگي و حيات ملت ها مي باشد.هواي مطبوع ،سقف خانه هايي که مکان گرمي درمستان جهت استراحت وآرامش آنهاست ،ابزار و ادواتي که از چوب ساخته مي شود وميوه هاي خوشمزه اي که شيريني بخش دهان وذائقه انسان به خصوص کودکان است همه وهمه از برکت وجود جنگل سالم وسرسبز است.استان خوزستان با مساحتي بالغ بر 4/6 ميليون هکتار ،نزديک به 720 هزار هکتار مناطق جنگلي دارد.جنگل هاي طبيعي استان بيش از 000/320 هکتار مي باشد که عمدتاً شامل گونه هاي بلوط ،بنه ،زالزالک ،گردو وگونه هاي مهم وکم نظيري مثل زيتون ،گلابي وحشي ،محلب و... مي باشد.
پارک جنگلي لاله
پارک جنگلي لاله به مساحت 112 هکتار در شمال شرقي شهرستان دزفول ، کيلومتر 11 جاده دزفول – سردشت در سال 1370 ايجاد گرديد .اين پارک شامل گونه هاي گياهي اکاليپتوس ،کنار وکهور مي باشد . نکته حائز اهميت اين است که پارک لاله در مجاورت رودخانه دز واقع گرديده است که اين موضوع باعث تفرج مردم بويژه در ماه هاي گرم سال مي باشد.
غارهاي طبيعي
غارها ، حفره ها يا فضاهاي خالي هستند که در کوه ها طي گذشت ميليون ها سال پديد آمدهاند .غارها چه در ايران و يا ساير مناطق دنيا در زمين هايي که سازند آهکي و دولوميتي دارند، بوجود آمده اند واکثراً مربوط به دوران دوم زمين شناسي هستند.تشکيل آنها بدين صورت بوده که گاز کربنيک موجود در جو زمين هنگام بارندگي ومحلول شدن در آب باران ونفوذ آن در رگه ها وسنگ هاي آهکي طي ميليون ها سال ،موجب انحلال تدريجي سنگ هاي اصلي شده وحفره ها ومجاري عظيم زير زميني را ايجاد کرده است. گاهي اين حفره ها محل تجمع آب و ايجاد مخازن و رگه هاي آب زير زميني اند.استان خوزستان از جمله مناطقي است که داراي سازندهاي آهکي و دولوميتي مي باشد،بنابراين برخي غارها در آن کشف شده که از جاذبه هاي طبيعي زيبا وشگفت انگيزي برخوردارند ومنابع ارزشمند توريستي به حساب مي آيند .يکي از مهمترين غارها ،غارپبده در شمال شهرستان لالي است که آثار زندگي از 17000 سال پيش در آن بدست آمده است.
شکارگاه هاي اطراف منطقه حفاظت کرخه
منطقه دز به لحاظ واقع شدن در اطراف رودخانه از موقعيت طبيعي بسيار خوبي برخوردار گرديده است وجود خاک مناسب و حاصلخيز و آب شيرين فراوان و زهکشي هاي طبيعي در منطقه به همراه جنگل ها وبيشه هاي منحصر به فرد داراي شرايط زيستگاهي ارزنده اي است که سبب جذب و پناه آوردن انواع گونه هاي جانوري به طور اعم و پرندگان قابل مصرف به طور اخص گرديده است.
اراضي کشاورزي بسيار وسيع و محصولات متنوع کشاورزي از شمال تا جنوب آن را اشغال نموده و مزارع وسيعتر نيشکر هفت تپه و کارون و ميان آب در شمال و غرب آن ، اکوسيستم هاي کشاورزي و زيستگاه مناسبي را ايجاد نموده است.مجموعه شرايط مذکور در اطراف منطقه حفاظت شده و پناهگاه حيات وحش ،زمينه ساز شکل گيري شکارگاه هايي شده که از سال هاي قبل شکارچيان را به طرف خود سوق داده است.
سايت گردشگري مال آقا
سايت تفريحي مال آقا واقع در بخش مرکزي دهستان قلعه تل از توابع شهرستان باغملک از ديگر جاذبه هاي خاص اين استان مي باشد.وجود چشم انداز هايي بي نظير همچون کوه ،چشمه ، درختان بومي ( بلوط و بادام وحشي ) موج عظيمي از جمعيت گردشگر را به سوي خود مي کشاند .در واقع کليه عناصر طبيعت از جمله رودخانه ، درختان و کوهها دست به دست هم داده ، محيطي مناسب را در خور گردشگري و امور تفريحي در يک منطقه کوهستاني با آب و هواي معتدل بوجود آورده است.اين قسمت از شهرستان باغملک علاوه بر بهار و تابستان در فصلهاي پاييز و زمستان هم زيبايي خاص خود را دارا مي باشد؛ بطوري که در فصل زمستان ، دامنه هاي برفيگر با رختي سفيد جلوه اي ويژه به منطقه بخشيده و زيباي آن را دو چندان مي دارد.
منطقه گردشگري رباط
اين منطقه در فاصله 15 - 13 کيلومتري شمال شرقي شهر باغملک ودر مجاورت رودخانه ابوالعباس قرار گرفته است.رباط عليا داراي مناظر و چشم اندازهاي بسيار زيبا وبکر مي باشد.به لحاظ وجود امامزاده سليمان در مجاورت اين آبادي زائران بسياري به منظور زيارت از اين بقعه متبرک وبه اين منطقه سفر مي نمايند .همچنين به لحاظ وجود آب و هواي بسيار خوب و مطبوع گردشگران بسياري از جاي جاي کشور بويژه استان خوزستان به اين منطقه سفر نموده ودرآن اتراق مي نمايند