گنبد ساختاری نیم کره ای می باشد، که معمولا از یک سقف یا طاق تشکیل شده است. ساختار گنبد متشکل از مواد متنوع می باشد که در طول تاریخ توسط تمدن های مختلف استفاده شده است. گنبدهای باستانی شرق نزدیک به عنوان مقبره از توده های خاکی مستحکم ساخته شده بودند. سرخپوست ها در قطب شمال ، خانه های اسکیموها را با بلوک های برف فشرده که به طور کلی به شکل گنبد بود می ساختند. گنبد با معرفی در مقیاس بزرگ نیم کره توسط رومیان باستان ، به لحاظ فنی قابل توجه گردید. امپراتوری ساسانی ساخت اولین گنبد در ایران را در مقیاس بزرگ آغاز کرد ، در حالی که آن ها محبوبیت خودشان را در اروپا و در طول رنسانس و دوره باروک به دست آوردند.
10 مسجد لطف الله (Lotfollah Mosque)
مسجد لطف الله در اوایل قرن 16 در اصفهان ، ایران ساخته شد که یکی از شاهکارهای معماری فارسی می باشد. این مسجد برخلاف مسجد شاه که برای عموم مردم بود ، به عنوان مسجد خصوصی دربار سلطنتی در نظر گرفته می شد. به همین دلیل این مسجد هیچ مناره ای ندارد و در اندازه کوچکتر است. به دلیل گنبد پهن و زیبای این مسجد ، در طول تاریخ به عنوان مسجد گنبدی به آن اشاره شده است.
9 رایشتاگ (Reichstag)
رایشتاگ در اصل در سال 1894 برای پاسخگویی به امپراتوری تازه آلمان برای ساختمان بزرگتر مجلس تکمیل شد. پل والوت ، معمار ، رایشتاگ را شبیه کاخ رنسانس در نظر گرفته است. در سال 1933 ساختمان توسط یک کمونیست هلندی به شدت در آتش آسیب دید. پس از اتحاد مجدد آلمان ، رایشتاگ تبدیل به محل ملاقات پارلمان مدرن آلمانی ، مجلس فدرال شد. مجلس تحت ترمیم و تغییر قابل توجه ای قرار گرفت ، علاوه بر این یک گنبد شیشه ای دیدنی و جذاب توسط نورمن فاستر ، معمار انگلیسی طراحی شد. گنبد دارای 360 درجه چشم انداز دیدنی و جذاب از اطراف شهر برلین است.
8 سانتا ماریا دل فیوره (Santa Maria del Fiore)
کلیسای سانتا ماریا دل فیوره در سال 1296 به سبک گوتیک آغاز و در سال 1436 کامل شد، این مکان کلیسای جامع فلورانس و نماد شهر است. اینجا یکی از بزرگترین کلیساهای ایتالیا است، و تا عصر مدرن ، گنبد معروفش ، بزرگترین در جهان بود. و به عنوان بزرگترین گنبد آجری که تاکنون ساخته شده است باقی ماند.
7 مسجد شاه (Shah Mosque)
مسجد شاه یا (مسجد امام) در اصفهان ، ایران یکی از شاهکارهای معماری فارسی در نظر گرفته می شود. ساخت و ساز آن در سال 1611 آغاز شد، و شکوه و جلالش عمدتا به علت زیبایی کاشی های هفت رنگ و کتیبه های خوشنویسی می باشد. سلسله صفویان تولدی دوباره را در ساخت گنبد پارسی آغاز کردند ، و گنبد مسجد شاه با ارتفاع 53 متر تبدیل به بلندترین در اصفهان شد. ویژگی های متمایز این گنبد و دیگر گنبدهای پارسی ، کاشی های رنگارنگی بودند که پوشش بیرونی گنبدها را می پوشاندند.
6 گنبدی از سنگ (Dome of the Rock)
در ابتدا در سال 691 میلادی به پایان رسید ، گنبد سنگی جز اولین دستاوردهای معماری اسلامی بود. این گنبد در کوه معبد و در یکی از مذهبی ترین مکان های جهان واقع شده است. با وجود تصورات رایج ، گنبد سنگی یک مسجد نیست ، اما مکانی است که زیر سقف بلند آن ، سنگ مقدس محافظت می شود. این گنبد که احتمالا جذاب ترین ساختمان در شهر قدیمی می باشد ، با یک گنبد طلایی خیره کننده از دور قابل مشاهده است.
5 معبد خدایان (Pantheon)
معبد خدایان یا پانتئون در سال 126 میلادی به عنوان یک معبد برای تمام خدایان رومی ساخته شده است، که از قرن 7 به عنوان یک کلیسای کاتولیک روم در نظر گرفته می شود. این کلیسا دارای گنبدی بتنی می باشد. تقریبا دو هزار سال پس از ساخته شدن هم این گنبد هنوز به عنوان بزرگترین گنبد بتنی تقویت نشده در جهان شناخته می شود.
4 کلیسای سنت پیتر (St. Peter`s Basilica)
ساخت و ساز کلیسای سنت پیتر در سال 1506 در رم آغاز شد و در سال 1615 به پایان رسید. آن به گنبد پانتئون و فلورانس دومو معروف بود که معماران سنت پیتر به دنبال راه حلی بودند تا از همان ابتدا آنچه تصور می شد، بزرگترین گنبد مسیحیت باشد. در سال 1547 میکل آنژ با در نظر گرفتن تمام آنچه از قبل بود ، دوباره گنبد را طراحی کرد. گنبد سنت پیتر به ارتفاع 136.57 از کف کلیسا تا بالای صلیب خارجی افزایش یافت. این بلندترین گنبد در جهان است.
3 ایا صوفیه (Hagia Sophia)
ایا صوفیه در استانبول در اصل کلیسای جامع قسطنطنیه بود، اما در قرن 15 زمانی که عثمانی ها شهر را فتح کردند تبدیل به یک مسجد شد . در حال حاظر ایا صوفیه یک موزه است. شاهکار مهندسی رومی ، گنبد عظیم (31 متر یا 102 فوت در قطر) آنچه را که بیش از 1000 سال بزرگترین فضای محصور در جهان بود پوشش می دهد.
2 تاج محل (Taj Mahal)
1 کلیسای جامع سنت باسیل (Saint Basil`s Cathedral)
کلیسای معروف و رنگارنگ سنت باسیل در مسکو بین سال های 1534 و 1561 ، به مناسب گرامیداشت گرفتن پایگاه های تاتار از کازان و آستاراخان ، توسط ایوان مخوف ساخته شد. طراحی ساختمان هیچ شباهتی با معماری روسی نداشت و هیچ چیز مشابهی را در قرن سنت بیزانس قبل از ساخت و ساز کلیساهای جامع نمی توان یافت. کلیسای جامع سنت باسیل شامل 9 گنبد پیازی شکل است که یک نوع گنبد تبدیل به شکل غالب برای کلیساها در روسیه شد.