همشهري آنلاين/ حجرههاي قاجاري اطراف بقعه ثبت ملي شده آقا نورالدين عراقي شبانه و با استفاده از تعطيلات نوروز در ساعات نخست سيزدهم فروردينماه در مرکز شهر اراک و دروازه شهرجرد تخريب شدند. دوستداران ميراث فرهنگي اراک تخريب اين حجرهها را در نامهاي که روز شنبه گذشته به دفتر معاون ميراث فرهنگي ارسال کردهاند، اطلاع دادهاند.
اين حجرهها که قدمت بناي آن به 1341 هجري قمري ميرسد با شماره 3477 در فهرست آثار ملي کشور قرار گرفته بود.
چنگيز اميني حاجيباشي يکي از وارثان حجرههاي تاريخي همجوار با بقعه ثبت ملي شده آقا نورالدين عراقي به همشهري ميگويد: در تعطيلات نوروز برخي رهگذران از کنار بقعه آقا نورالدين عراقي متوجه فعاليت بولدوزرها در تاريکي شب شدند و جلو رفتند تا از تخريب حجرههاي کنار بقعه آقا نورالدين عراقي جلوگيري کنند.
چنگيز اميني حاجيباشي نويسنده کتاب ياد نياکان ميگويد: در پيگيريها براي ممانعت از تخريب حجرههاي اطراف بقعه، تخريبکنندگان مدعي شدهاند که به دستور شهردار اراک اقدام به تخريب حجرهها کردند.
برخي مالکان حجرههاي اطراف بقعه آقا نورالدين عراقي نيز از سازمان ميراث فرهنگي خواستهاند تا به اين موضوع رسيدگي کند که چرا بدون اجازه سازمان ميراث فرهنگي شهرداري اراک به تخريب بناهاي اطراف بقعه تاريخي آقا نورالدين عراقي پرداخته است.
پيشتر در يکي از نامههاي دفتر حفظ و احياي بناها، بافتها و محوطههاي تاريخي به سرپرست اداره ميراث فرهنگي اراک آمده بود: «شهرداري اراک به دستور مقامات مافوق استاني قصد تخريب مجموعه تاريخي- ثبتي بقعه آقا نورالدين عراقي را دارد.»
در اين نامه که در اختيار روزنامه همشهري قرار گرفته است، سرپرست وقت دفتر حفظ و احياي بناها، بافتها و محوطههاي تاريخي اعلام کرده است: «اثر يادشده شامل بقعه، حياط پيرامون و حجرههاي اطراف به شماره 3477در فهرست آثار ملي کشور به ثبت رسيده و هرگونه تخريب و دخل و تصرف در اثر برابر مواد 556 لغايت 569 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامي مشمول مجازاتهاي قانوني است.»
در نامهاي نيز که به شماره 4357/66-144از سوي اداره کل ميراث فرهنگي اراک به سرپرست وقت شهرداري آن شهر ارسال شده بود به حفظ بقعه تاريخي آقا نورالدين عراقي و حياط پيرامون و حجرههاي اطراف آن تأکيد شد.
اما در نخستين ساعات بامداد 13فروردينماه با همه مکاتبات و تأکيد بر ضرورت حفظ بقعه و حجرههاي اطراف آن، بولدوزرهاي شهرداري اراک به گورستان قديمي شهر اراک رفتند و اقدام به تخريب حجرهها و حياط پيراموني بقعه آقا نورالدين عراقي کردند.
تصاوير مربوط به حجرههاي تاريخي اطراف بقعه ثبت ملي شده آقا نورالدين عراقي نشان ميدهد که قدمت برخي بناها به دوره قاجار ميرسد و شخصيتهاي مشهور شهر اراک که مکاتبات مستقيم مظفرالدين شاه قاجار با آنها وجود دارد، در اين حجرهها ازجمله حجره متعلق به خاندان آقاحسين خان حاجيباشي دفن شدهاند. جداي از تخريب حجرهها، سنگقبرهاي تاريخي از جنس سنگ مرمر نيز که داراي نقوش برجسته و تزيين شده به خط نستعليق بودند، تخريب شده است. چنگيز اميني حاجيباشي، يکي از معترضان به تخريب حجرهها و حياط پيراموني بقعه ثبت ملي شده آقا نورالدين عراقي به همشهري ميگويد: تاکنون هيچ پاسخي از سوي مسئولان به اعتراض آنها در تخريب حجرههاي اطراف بقعه تاريخي آقا نورالدين داده نشده است.
معترضين به تخريب حجرههاي اطراف بقعه تاريخي آقانورالدين عراقي ميگويند به پيگيريهاي خود با هدف جلوگيري از تکرار تخريب آثار تاريخي و ملي کشور ادامه ميدهند. شکايت اداره ميراث فرهنگي از تخريبکنندگان
سيد محمدحسيني، مدير کل ميراث فرهنگي استان مرکزي در گفتوگو با همشهري اعلام کرد که شکايت اداره ميراث فرهنگي اراک از اقدام شهرداري آن شهر به مراجع قضايي ارسال شده است. به گفته او، بهانه تخريب حجرههاي تاريخي اثر ثبتملي شده بقعه آقا نورالدين عراقي، حضور معتادان در حجرهها بوده که اين ادعا موجه نيست. حسيني افزود: شهرداري اراک ادعا ميکند که از ثبت بودن عناصر جانبي بقعه آقا نورالدين اطلاع نداشته است، درحاليکه وقتي يک اثري ثبت ملي ميشود، شهرداري موظف به استعلام از ميراث فرهنگي براي انجام فعاليت در اطراف آن است. حسيني گفت: عناصر ثبتي حريم درجه 1و 2دارند. اما شهرداري اراک استعلام نکرد و با اين ديدگاه که چون افراد معتاد در اين حجرهها رفتوآمد داشتند آنها را تخريب کردند که دليل قانعکنندهاي براي تخريب حجرههايي که قدمت برخيشان به اواخر دوره قاجار ميرسيد، نيست.