حميد بختياري-در زمينه پي‌ريزي بناي يک اقتصاد نيرومند، فعاليت‌هاي همه جانبه‌اي لازم است و پيرامون حفظ و نگهداري صنايع بومي و دستي که مبين مظاهر هنري اين سرزمين است و از طرفي در اقتصاد ملي ايران نقش بسزايي دارد بايد گام‌هاي مؤثر و بلندي برداشته شود.
بي‌شک يکي از قديمي‌ترين رشته‌هاي فعاليت بشر را صنايع‌دستي تشکيل مي‌دهد و به موجب برخي از اسناد و مدارک تاريخي، سابقه پيدايش صنايع‌دستي به عصر حجر مي‌رسد و علاوه بر آن شواهدي در دست است که نشان مي‌دهد صنايع‌دستي و روستايي در مراحل مختلف تکامل اقتصادي، يعني اقتصاد شباني، اقتصاد کشاورزي و حتي اقتصاد صنعتي، تأمين کننده بسياري از احتياجات بشر بوده و به خصوص تحت شرايط اقتصاد بسته، مهمترين عامل تأمين نيازمندي‌ها محسوب مي‌شود.
زيراندازهاي سنتي ايران که شامل حصير زيرانداز، نمد زيرانداز، انواع گليم، زيلو، گبه و قالي مي‌شود از گذشته‌هاي دور تا به امروز از لحاظ اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي در بين تمامي صنايع‌دستي ايران موقعيت خاصي داشته است.
گليم و قالي به سبب قدمت تاريخي و سنخيت با نوع زندگي زيستي مردم فلات ايران همواره از ارزش والايي برخوردار بوده‌اند و از اين رهگذر انسان ايراني به بافت زيراندازهايي چون قالي و گليم دست مي‌زند که ضمن آنکه نشستن بر روي زمين سخت را به دليل نرمي مطبوع مي‌کند با نقش و نگار و رنگ‌آميزي خود، چشم خسته شده از ديدار مناظر خشک بيابان‌ها و کوه‌ها را نيز نوازش مي‌دهد.
گليم‌نقش برجسته، تلفيقي از گليم ساده و گره قالي در متن آن است که به عنوان مهمترين و اصيل‌ترين صنعت دستي استان ايلام، حائز ويژگي‌ها و امتيازات بسياري است و در اين نوشتار سعي بر آن بوده که اجمالاً معرفي شود.
ماهيت گليم نقش برجسته، بر اساس فن و تجربه و خلاقيت گليم ساده و قالي به طور توأمان استوار است و به همين منظور ضرورت مهارت بافنده در هر دو دستبافته ايجاب مي‌کند.
خطه قهرمان‌پرور ايلام که قدمتي به بلنداي تاريخ کهن ايران و سابقه‌اي درخشان در فرهنگ و هنر و تمدن جهان دارد از ديرباز يکي از مراکز مهم توليد صنايع‌دستي همچون زيراندازهاي سنتي بوده است و از گذشته‌هاي دور تا به امروز صنعتگران سختکوش و با ذوق ايلامي کوشيده‌اند تا با توليد زيراندازهايي چون قالي و گليم و دستبافته‌‌هاي ديگري چون احرامي، سياه چادر، چيت و نيز آثاري همچون ساخته‌هاي فلزي و زيورآلات، انديشه‌ها، افکار، ذوق و خلاقيت و در نهايت ايمان خود به خالق هستي و اعتقاد خويش به فرهنگ بومي را در قالب محصولي که در عين زيبايي واجد ارزش‌هاي کاربردي و مصرفي نيز هست، بيان دارند.
گليم نقش برجسته، از نظر اصالت و توليد مهمترين و شاخص‌ترين صنعت دستي و بومي ايلام است که با توجه به ناچيز بودن سابقه بروز خلاقيت بافندگان چيره‌دست اين منطقه در امر بافت گليم نقش برجسته، پيشرفت چشمگيري در زمينه‌هاي مختلف توليد حاصل شده است.
گليم نقش برجسته که تلفيقي از گليم ساده و گره قالي در متن آن است، صحنه نمايان پهن دشت گليم است که بافندگان با رعد همت دست‌هايشان،باران جبين را بر آن باريده و گلستاني از گل‌ها را رويانده‌اند تا چشم‌ها را نوازش داده و روح را جلا بخشند.
گليم نقش برجسته، احياء کننده گليم هشت هزار ساله مکشوف در آناتولي ترکيه (قديمي‌ترين گليم) و قالي 2 هزار و 500 ساله پازيريک(قديمي‌ترين قالي) است که تکامل آن‌ها را امروزه با نوآوري حفظ کرده و توأماً ترويج مي‌بخشد.
در اين نوع گليم، زمينه، بافت گليم (صوفي‌بافي) و نقوش آن گره کامل قالي است که طبيعتاً بعد از بافت نقوش آن برجسته‌تر از زمينه است.
زندگي عشيره‌اي و سنتي و پرورش دام براي تأمين معيشت زندگي مردم منطقه ايلام از ديرباز تاکنون موجبات استفاده از پشم و رشد و رونق صنايع‌دستي مرتبط با آن خصوصاً گليم ساده را فراهم آورده است. آنان پشم مصرفي در گليم را از دام‌هاي موجود تأمين و در کارگاه‌هاي رنگرزي کوچکي رنگ کرده و در توليد مورد استفاده قرار داده‌اند.
عشاير به دليل کوچ‌نشين بودن و حرکت‌هاي مداوم، معمولاً از دارهاي افقي که به راحتي جمع شده و در مناطق اسکان ايل قابل استقرار بوده، استفاده مي‌کردند.
از نظر مصرف نيز قسمت عمده‌اي از گليم‌هاي ساده توليد شده توسط زنان جنبه خود مصرفي داشته و در زندگي روزمره آنان مورد استفاده قرار گرفته است.
در حين بافت گليم ساده، خانم بافنده‌‌اي از روستاي زنجيره از توابع استان ايلام در قسمتي از گليم بافت خود موفق به اجراي نقش برجسته با استفاده از گره قالي مي‌شود که پس از ارسال اين گليم به سازمان صنايع‌دستي ايران، مورد استقبال قرار گرفته است.
از آن زمان تاکنون با تلاش و مساعدت مسوولان صنايع‌دستي ايلام و سعي و همت بافندگان، زمينه رشد گليم نقش برجسته در اين منطقه فراهم شده است
ورود به حساب کاربری
زندگی کتابی است ، که بدون سفر یک صفحه آن بیشتر خوانده نمی شود.
